Đề xuất tính giá bán lẻ điện theo 5 bậc thang

Các phương án, kịch bản xây dựng lần này dựa theo cơ cấu, sản lượng điện khách hàng sinh hoạt và giá bán lẻ điện năm 2018. Bộ Công Thương giải thích, việc này đảm bảo giá bán lẻ điện sinh hoạt bình quân giữ nguyên như tính toán cơ cấu tại Quyết định 28/2014 là 1.896,89 đồng một kWh.

Phương án giá điện theo 5 bậc thang cũng là đề xuất của giới chuyên gia, EVN đưa ra hồi cuối năm 2019. Ở phương án này, cơ quan soạn thảo đưa ra hai kịch bản.

Kịch bản 1

Bậc	Mức sử dụng (kWh)	Đơn giá cũ	Mức sử dụng (kWh)	Đơn giá mới
1	0-50	1.549	0-100	1.549
2	51 - 100	1.600	101-200	1.858
3	101-200	1.858	201- 400	2.340
4	201-300	2.340	401-700	2.701
5	301 - 400	2.615	701 trở lên	3.105
6	401 trở lên	2.701

Ở kịch bản này, Bộ Công Thương cho rằng, mức tăng giá bán điện giữa các bậc hợp lý, đảm bảo số hộ dùng điện dưới 700 kWh một tháng (chiếm 92% tổng số hộ gia đình) không tăng hoặc giảm tiền điện khi áp dụng biểu giá mới.

Nếu một hộ dùng điện từ 701 kWh trở lên, tiền điện một tháng phải trả tăng thêm là 29.000 đồng. Có khoảng 0,5 triệu hộ trong diện này, chiếm 1,8% tống số hộ.

Mặt khác, số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo, hộ chính sách (cho 100 kWh điện đầu tiên) không thay đổi so với hiện hành. Mức tăng giá giữa các bậc là hợp lý, chênh lệch giữa bậc đầu và cuối là 2 lần.

Kịch bản 2

Bậc	Mức sử dụng (kWh)	Đơn giá cũ	Mức sử dụng (kWh)	Đơn giá mới
1	0-50	1.549	0-100	1.549
2	51 - 100	1.600	101-200	1.858
3	101-200	1.858	201- 400	2.431
4	201-300	2.340	401-700	2.701
5	301 - 400	2.615	701 trở lên	2.878
6	401 trở lên	2.701

Gộp bậc 1 và bậc 2 với giá điện giữ nguyên theo bậc 1 nhằm đảm bảo ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo, hộ chính sách. Phần doanh thu thiếu được bù vào bậc trên 700 kWh.

Tuy nhiên, hộ sinh hoạt có mức dùng điện 200-300 kWh một tháng (khoảng 3,6 triệu hộ) và từ 701 kWh một tháng trở lên (0,5 triệu hộ) phải trả tăng thêm 6.000 - 14.000 một tháng. Mức tăng giá giữa các bậc không đồng đều.

Sau khi phân tích, Bộ Công Thương đề nghị chọn kịch bản 1 áp dụng trong thực tế, thay thế biểu giá điện hiện hành.

Cũng theo Bộ Công Thương, hiện nhiều nước trên thế giới áp dụng giá điện theo bậc với giá điện các bậc tăng dần. Số liệu thu thập giá điện sinh hoạt các nước Mỹ, Hàn Quốc, Thái Lan và Lào cho thấy, tỷ lệ điện sinh hoạt bậc cao nhất so với bậc thấp nhất 1,65-3 lần.

Cơ quan này cho rằng, việc áp dụng giá bán lẻ điện sinh hoạt theo bậc hiện vẫn phù hợp, khuyến khích người dân sử dụng điện tiết kiệm, nên các phương án cải tiến đưa ra theo hướng giá tăng dần, thay đổi khoảng cách giữa các bậc phù hợp với thực tế người dùng.

Nguyễn Hoài (Vnexpress)